Nhà khoa học đầu ngành, tổng công trình sư, kỹ sư chủ trì nhiệm vụ đặc biệt quan trọng được đề xuất hưởng thêm các ưu đãi như hưởng lương, phụ cấp đặc biệt theo thỏa thuận; được bố trí nhà ở công vụ, phương tiện đi lại công vụ trong thời gian thực hiện nhiệm vụ…
Đãi ngộ đặc biệt đối với nhân tài
Sáng 15/4, Ủy ban Thường vụ Quốc hội cho ý kiến về dự thảo Luật Khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo.
Theo Bộ trưởng Bộ KH&CN Nguyễn Mạnh Hùng , dự thảo luật bổ sung các cơ chế hỗ trợ cho hoạt động đổi mới sáng tạo, đặc biệt trong doanh nghiệp; thúc đẩy sự phát triển của các tổ chức hỗ trợ đổi mới sáng tạo, doanh nghiệp khởi nghiệp, quỹ đầu tư mạo hiểm.
Ngoài ra, dự thảo cũng bổ sung chính sách ưu đãi về thuế thu nhập cá nhân, chính sách thưởng cho các nghiên cứu cơ bản, chính sách chia lợi nhuận từ thương mại hóa kết quả nghiên cứu cho nhân lực trong nước; cơ chế thỏa thuận lương, ưu đãi, tạo thuận lợi về giấy phép lao động, cấp thị thực để thu hút chuyên gia nước ngoài, người Việt Nam ở nước ngoài tham gia thực hiện nhiệm vụ KH&CN trọng điểm tại Việt Nam.
Theo dự thảo, nhà khoa học đầu ngành, tổng công trình sư , nhà khoa học, kỹ sư chủ trì nhiệm vụ đặc biệt quan trọng được hưởng thêm các ưu đãi như: Hưởng lương, phụ cấp ưu đãi đặc biệt theo thỏa thuận; được bố trí nhà ở công vụ, phương tiện đi lại công vụ trong thời gian thực hiện nhiệm vụ; thuê chuyên gia trong và ngoài nước; tự quyết việc mua sáng chế, thiết kế, tài liệu kỹ thuật…
Bên cạnh đó, Chính phủ cũng đề xuất bổ sung nguyên tắc, tiêu chí xác định nhân tài trong hoạt động khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo, qua đó quy định cơ chế thu hút, đãi ngộ nhân tài.
Theo đó, Nhà nước xác định nhân tài trong lĩnh vực khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo dựa trên các tiêu chí: Trình độ học thuật được xác định thông qua các yếu tố như tốt nghiệp các trường hàng đầu thế giới, công bố nghiên cứu trên các tạp chí uy tín khoa học hàng đầu thế giới.
Dự thảo luật nhấn mạnh, Nhà nước có chính sách đãi ngộ đặc biệt đối với nhân tài trong lĩnh vực khoa học, công nghệ và đổi mới sáng tạo thông qua các ưu đãi tài chính, ưu đãi phi tài chính và ưu đãi về điều kiện làm việc.
Thẩm tra, Chủ nhiệm Ủy ban KHCN&MT Lê Quang Huy đề nghị cơ quan chủ trì soạn thảo tiếp tục rà soát, thể chế hóa đầy đủ hơn các chính sách ưu đãi, vượt trội, đặc thù trong Nghị quyết số 57 của Trung ương, như nghiên cứu, thể chế hóa nội dung về “chấp nhận độ trễ” trong nghiên cứu khoa học, phát triển công nghệ và đổi mới sáng tạo .
Dự thảo cũng quy định về vai trò của doanh nghiệp, khu vực kinh tế tư nhân, tuy nhiên, Thường trực ủy ban này đề nghị cần tiếp tục nghiên cứu, rà soát để thể chế hóa đầy đủ về các chính sách khẳng định vai trò của doanh nghiệp, khu vực kinh tế tư nhân.
Theo đó, cần tạo không gian mở, thuận lợi để cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp thực hiện quyền tự do nghiên cứu và phát triển, quyền tự do kinh doanh trong ứng dụng kết quả nghiên cứu và phát triển công nghệ vào hoạt động sản xuất kinh doanh; từ đó, làm động lực để thúc đẩy phát triển khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo mạnh mẽ hơn.
Không để lộ, lọt bí mật
Tại phiên họp, Chủ nhiệm Uỷ ban Quốc phòng, An ninh và Đối ngoại Lê Tấn Tới thống nhất với những quy định về chính sách thu hút, đãi ngộ xứng đáng với các nhà khoa học đầu ngành, chuyên gia, nhân lực chất lượng cao. Bên cạnh đó, ông cũng đề xuất nghiên cứu, có chính sách ưu tiên hơn đối với những nhà khoa học, chuyên gia phục vụ trong lực lượng vũ trang.
Ông Lê Tấn Tới cũng cho rằng, những nghiên cứu tiên tiến nhất của đất nước về khoa học công nghệ nên được áp dụng cho lĩnh vực quốc phòng an ninh trước, đặc biệt là khoa học quân sự. Ông đề nghị luật có những chính sách ưu tiên, vượt trội phù hợp để phát triển khoa học công nghệ và đổi mới sáng tạo, đồng thời không để lộ, lọt bí mật trong nghiên cứu khoa học công nghệ, nhất là lĩnh vực quân sự.
Đề cập đến chính sách của Nhà nước về phát triển nguồn nhân lực, Phó Chủ tịch Quốc hội Nguyễn Thị Thanh lưu ý, nguồn nhân lực là vấn đề cần ưu tiên hàng đầu, bởi đây là yếu tố rất quan trọng để phát triển nhanh lực lượng sản xuất hiện đại, tạo đột phá theo tinh thần nghị quyết 57. Trong đó, bà Thanh cũng đề nghị cần có những tuyên bố rất rõ ràng về thu hút nhân lực công nghệ từ người nước ngoài và người Việt ở nước ngoài.
“Nghị quyết 57 quy định ban ngành cơ chế đặc thù thu hút người Việt Nam ở nước ngoài, người nước ngoài có trình độ cao về Việt Nam làm việc, sinh sống, có cơ chế đặc biệt về sở hữu nhà đất, thu nhập, môi trường… nhằm thu hút, trọng dụng, giữ chân nhà khoa học đầu ngành, các chuyên gia”, bà Thanh nhấn mạnh.