Suốt 17 năm, Mã Siêu Quần làm việc trong ngành cấp nước, hay nói cách khác là kiểm soát “quyền sử dụng nước” của người dân.
Người giàu nhất Trung Quốc hiện nay là ai? Theo tạp chí Forbes (Mỹ), đó là Chung Thiểm Thiểm – nhà sáng lập thương hiệu nước uống đóng chai Nongfu Spring – với tài sản 50,8 tỷ USD. Bởi vậy, người Trung Quốc thường nói rằng: “Nước chính là vàng đang chảy, ai kiểm soát được nước thì sẽ trở nên giàu có.”
Thật vậy, cựu Tổng giám đốc Công ty cấp nước khu Bắc Đới Hà (thành phố Tần Hoàng Đảo, tỉnh Hà Bắc, Trung Quốc) Mã Siêu Quần đã trở nên giàu có nhờ vào nước, mặc dù chỉ là một quan chức ngành tại địa phương, theo tờ Tuần san Phượng hoàng (Trung Quốc).
Hành vi phạm pháp của Mã Siêu Quần bại lộ vào năm 2014 và bị bắt giữ. Mười năm sau, bản án cuối cùng được công bố, Mã bị tuyên án tử hình treo.
Theo luật pháp Trung Quốc, người bị kết án sẽ bị xử tử nếu bị phát hiện tiếp tục phạm tội trong thời gian treo. Nếu cải tạo tốt trong thời gian đó, bản án sẽ tự động giảm xuống còn chung thân, hoặc ngồi tù có thời hạn trong trường hợp đóng góp nhiều công lao.
“Thủy Hoàng đế” Mã Siêu Quần
Giống như nhiều quan chức Trung Quốc “ngã ngựa”, Mã Siêu Quần đã nắm giữ chức vụ trong một ngành suốt 17 năm. Nghĩa là, trong 17 năm, ông ta đã làm việc trong ngành cấp nước, hay nói cách khác là kiểm soát “quyền sử dụng nước” của người dân.
Bởi vậy, tại địa phương, Mã Siêu Quần có biệt danh là “Thủy Hoàng đế”.
Tuần san Phượng hoàng cho hay, vụ bắt giữ Mã Siêu Quần cũng khá đặc biệt, không phải bị người dân tố cáo, cũng không phải bị Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật của Đảng Cộng sản Trung Quốc phát hiện, mà là do xâm phạm “miếng bánh” của Công ty Bất động sản Quốc Hoa Bắc Kinh – một doanh nghiệp nhà nước khác của Trung Quốc.
Năm 2014, công ty Quốc Hoa có kế hoạch mở một khách sạn mang thương hiệu Sheraton ở khu Bắc Đới Hà. Khách sạn này đương nhiên sẽ cần tiêu thụ nhiều nước, mà việc sử dụng nước ở Bắc Đới Hà phải qua tay Mã Siêu Quần.
Nhưng Mã Siêu Quần không muốn mở vòi cung cấp nước cho khách sạn này một cách dễ dàng, vì ông ta có kế hoạch riêng của mình.
Lúc đó, Mã Siêu Quần đang tính xây dựng một khu nhà với 23 căn, nhưng không muốn tự bỏ tiền ra xây. Vì vậy, ông ta đã nghĩ ra một ý tưởng: lấy tiền xây dựng từ các hộ sử dụng nhiều nước.
Số tiền mà mỗi hộ dùng nước phải nộp vào khoảng từ 20.000 đến 300.000 nhân dân tệ (RMB, tương đương 70 triệu – hơn 1 tỷ VNĐ).
Đương nhiên, công ty Quốc Hoa cũng phải gánh vác một phần chi phí xây dựng khu nhà của Mã Siêu Quần, số tiền là 320.000 RMB (1,1 tỷ VNĐ).
Đối với một doanh nghiệp tầm cỡ như Quốc Hoa, đó không phải là số tiền lớn. Nhưng họ không chấp nhận điều này. Cung cấp nước là chức năng và nhiệm vụ của công ty cấp nước do Mã Siêu Quần làm lãnh đạo, tại sao lại muốn Quốc Hoa gánh vác chi phí xây nhà?
Vì vậy, Quốc Hoa đã đệ đơn tố cáo Mã Siêu Quần lên Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật.
Sau khi điều tra, Ủy ban Kiểm tra Kỷ luật phát hiện ra rằng “Thủy Hoàng đế” này đã phạm pháp trong hơn 10 năm tại địa phương, và nếu không xử lý, vấn đề sẽ càng ngày càng lớn hơn.
Không lâu sau đó, Mã Siêu Quần đã bị bắt tạm giam.
Mỗi lần nhận hối lộ đều đòi một căn nhà
Tuần san Phượng hoàng đưa tin, trong quá trình điều tra vụ án Mã Siêu Quần, có rất nhiều tình tiết đáng chú ý đã lộ ra.
Mã Siêu Quần bắt đầu nhận hối lộ từ năm 1998, và mỗi lần đó đều đòi một căn hộ. Mã và vợ sở hữu 29 căn hộ, cha ông ta đứng tên 11 căn hộ, mẹ ông ta đứng tên 10 căn hộ. Tổng giá trị thị trường của những căn hộ này là gần 50 triệu RMB (175 tỷ VNĐ).
Sau đó, kiểu nhà ở này không thể thỏa mãn tham vọng của Mã Siêu Quần nữa, ông ta trực tiếp đòi người đưa hối lộ cung cấp biệt thự, nếu không đưa cho ông ta, thì sẽ không có nước sinh hoạt.
Tiếp nữa, ông ta lại đòi tiền mặt, từ vài trăm ngàn đến hàng triệu nhân dân tệ.
Với tư cách là người đứng đầu ngành cấp nước địa phương, Mã Siêu Quần cũng nhận tiền để bố trí công việc cho nhiều người, từ đó hình thành nên một mạng lưới quyền lực ở địa phương. Đây cũng là một trong những lý do tại sao Mã Siêu Quần không bị tố cáo trong hơn 10 năm.
Khi Mã Siêu Quần bị bắt, hơn 30 kg vàng cùng với súng đạn đã được tìm thấy trong nhà ông ta.
Nhưng điều đáng kinh ngạc nhất là khi lục soát một căn nhà liên quan tới Mã Siêu Quần, các điều tra viên phát hiện ra 100 triệu RMB (hơn 350 tỷ VNĐ) giấu trong tường. Cũng chính vì lo sợ bản thân bị bại lộ nên Mã đã đi thuê căn nhà đó để giấu tiền vào trong tường.
Tuần san Phượng hoàng đưa tin, một chi tiết thú vị là, để bảo vệ số tài sản này, mẹ của Mã Siêu Quần là Trương Quế Anh thậm chí còn tổ chức một cuộc họp báo, tuyên bố rằng số tiền khổng lồ này không phải đến từ hành vi tham nhũng của Mã Siêu Quần mà là từ hoạt động kinh doanh hợp pháp của người chồng quá cố Mã Bỉnh Trung.
Trương Quế Anh cho biết Mã Bỉnh Trung rất thông minh và đã kinh doanh nhà đất từ những năm 1960. “Ông ấy đã bán rất nhiều ngôi nhà đến nỗi không thể đếm xuể”.
Trương cho biết chồng bà đã đầu tư vào một công ty khai khoáng ở Đường Sơn và nhận được cổ tức là 60 triệu RMB (211 tỷ VNĐ), mở một phòng khám và bán lại vỏ ô tô, gỗ, máy khâu… “Ông ấy làm bất cứ việc gì kiếm được tiền”, Trương nói.
Theo Trương, nhờ quản lý tốt, Mã Bỉnh Trung thường mang cả túi nilon đựng tiền mặt về nhà, xếp gọn gàng vào thùng đựng hoa quả, sau khi thùng đầy, ông ta liền đóng gói và cất vào phòng để đồ ở tầng hai. Vào thời điểm Mã Bỉnh Trung qua đời, gia đình Trương Quế Anh đã tích lũy được khoảng 40 thùng tiền mặt và vàng.
Tuy nhiên, tạp chí Nhân vật Hoàn cầu (Trung Quốc) từng dẫn lời của đồng nghiệp về Mã Bỉnh Trung, nói rằng trước khi nghỉ hưu, ông Mã là một bác sĩ bình thường tại Khoa Y tế của Cục Vệ sinh thành phố Tần Hoàng Đảo. Sau khi nghỉ hưu, ông mở một phòng khám tư nhân nhỏ, nhưng đã đóng cửa sau khoảng 5 năm hoạt động. Không có thông tin nào cho thấy ông có khả năng đầu tư kinh doanh.
(Theo Tuần san Phượng hoàng, Nhân vật Hoàn cầu, Forbes)